حذف نیمسال تحصیلی بدون احتساب سنوات مجاز شد - ساری فان

وی ادامه داد: در صورتی که آغاز کلاس های حضوری دانشجویان به صلاحدید آن ستاد به تعویق افتد معاونت آموزشی وزارت علوم باید برنامه هایی جایگزین داشته باشد که دانشجویان حداقل ضرر را از این تأخیر داشته باشند.

معاون آموزشی وزیر علوم گفت: این برنامه ها در بخشنامه ای به دانشگاه ها ابلاغ شد.

متن کامل این بخشنامه به شرح زیر است:

با شیوع ویروس کرونا در دنیا به دلیل سرعت بالای انتقال آن با گذشت زمانی کوتاه، بسکمک از کشورها سیاست تعطیلی تمام مقاطع تحصیلی و مؤسسات آموزشی را در اولویت برنامه های مبارزه با شیوع بیماری قرار دادند.

بنابر آمار دریافت شده از وبگاه یونسکو در 9 فروردین ماه 1399، 165 کشور تعطیلی سراسری مؤسسات آموزشی را در دستور کار قرار داده اند که این تعداد، آموزش بیش از 5.1 میلیارد فراگیر را برای تحصیل در همه مقاطع آموزشی شامل می شود.

در ایران نیز بر اساس سیاست ستاد ملی مبارزه با کرونا، از نخستین روزهای اسفندماه 1398 تا اطلاع ثانوی در سال 99 تعطیلی سراسری همه آموزش های حضوری اعلام شد.

معاونت آموزشی وزارت علوم، برای به حداقل رساندن آسیب های ناشی از تعطیلی آموزش حضوری، سیاست های عملیاتی اتخاذ و اقداماتی در این راستا صورت گرفت که در گزارش جایگزینی آموزش الکترونیکی به جای آموزش حضوری در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی وابسته به وزارت علوم به تاریخ 26 اسفند 1398 مشروح آن آورده شده است.

در مستند حاضر، نکات، پیشنهادات و شیوه هایی در زمینه کاستن از آسیب های ناشی از تعطیلی آموزش حضوری در دانشگاه ها ارائه شده است. برخی از اصول و قواعد کلیدی که باید در ادامه فعالیت های آموزشی در نیمسال جاری در نظر گرفته شوند به شرح زیر است:

ستاد ملی کرونا تنها مرجع مشخص کننده زمان و ادامه تعطیلی یا آغاز آموزش حضوری دانشگاه ها

1- هرگونه سیاست کلان در مورد مشخص زمان و ادامه تعطیلی یا آغاز آموزش حضوری در مؤسسات آموزشی و دانشگاه ها با ستاد ملّی مبارزه با کرونا است و دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی وابسته به وزارت علوم، تابع آن سیاست خواهند بود. درهرصورت، نیمسال دوم تحصیلی 1399-1398 جزو دوره تحصیلی فعال دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی کشور محسوب می شود و به دلیل لزوم تسلسل ورود دانشجویان جدید در مهرماه 1399و نیز لزوم دانش آموختگی برخی دانشجویان شاغل به تحصیل در آخرین نیمسال تحصیلی خود در نیمسال جاری، الزام اتمام نیمسال دوم 1399-1398 امر محرز و قطعی است.

2- با توجه به تنوع زیرنظام های آموزشی و وجود تفاوت در سطوح مختلف دانشگاه ها ومؤسسات آموزش عالی از نظر زیرساخت های فناوری ارتباطات و اطلاعات، سابقه در آموزش و آموزش های غیرحضوری، حضور اعضای هیئت علمی مجرب و آماده برای ورود در عرصه های نوین آموزش های غیرحضوری، موقعیت مکانی دانشگاه از نظر همه گیری بیماری، تعداد و تنوع جمعیت دانشجویی، امکانات خوابگاهی و رفاهی، ارائه راه حل واحد برای همه دانشگاه ها ومؤسسات آموزش عالی ناممکن و غیر لازم است.

از این رو دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی می توانند در چارچوب سیاست کلان ملّی، راهکارهای خود را برای حل مشکل و برون رفت از بحران در چارچوب مقررات آموزشی و باتوجه به مطالب و راهکارهای ارائه شده در این سند را طراحی و اجرا کنند. هدف اصلی به حداقل رساندن مسائل فعلی و آینده و آسیب های ناشی از تعطیلی آموزش حضوری در نیمسال جاری است.

3- بررسی های اجرا شده نشان می دهد که در دانشگاه های پیش رو دنیا، آموزش الکترونیکی موضوع اصلی برنامه های آموزش غیر حضوری راداشته است. با توجه به زیرساخت های مناسب و دانش فنی موجود در زمینه آموزش های الکترونیکی در بسکمک از دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی کشور، این شیوه جایگزین آموزش باید رویه قالب دانشگاه ها در تصمیم گیری برای تداوم و اتمام نیمسال جاری باشد.

4- در صورت برخورد فعال وزارت علوم و دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی، تهدید کووید 19 می تواند تبدیل به فرصتی بی نظیر برای تحول در آموزش کشور و تقویت زیرساخت ها برای ارائه آموزش های متنوع غیر حضوری و بالا بردن سطح تاب آوری نظام آموزش عالی کشور در روبرو با شرایط مشابه احتمالی در آینده شود.

نظر به احتمال تداوم شرایط فوق العاده ناشی از همه گیریِ ویروس کرونا در کشور با اعتنا و تأکید بر اصول چهارگانه بالا، موارد زیر با هدف تسهیل تداوم فرآیند آموزش در عین حفظ کیفیت آموزشی، مورد نظر است. به منظور کمک به تحقق این هدف، لازم است تاانعطاف مورد نیاز در مقررات تحصیلی که برای شرایط متعارف وضع شده است در نظر گرفته شوند. این موارد به شکل استثنایی و ویژه نیمسال دوم 1399-1398 است و تسری آن به نیمسال های بعدی مطلقاً مجاز نیست.

ملاحظه موارد قابل انعطافی که در اینجا ارائه شده است کمک خواهد کرد تا دانشجویان دوره های مختلف تحصیلی با فراغ بال بیشتری قادر باشند تا خود را با شرایط جدید تحصیل وفق دهند و پیشرفت تحصیلی آنان بر اساس میزان کوشش و ممارست شخصی آنها، مشابه شرایط شرایط پیش از بحران قرار بگیرد. بر اساس این رهکردها انتظار می رود که آموزش در نیمسال دوم 1399-1398 در همه دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی کشور با حفظ چارچوب های کلی و کیفیت مورد انتظار و با توجه به موارد زیر ادامه یابد و به پایان برسد.

آموزش الکترونیکی بدون محدودیت برای تمام دروس مجاز شد

1- دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی مبنای به پایان بردن نیمسال جاری را اتّکای حداکثری بر آموزش های الکترونیکی قرار دهند. آموزش الکترونیکی در نیمسال دوم 1399-1398 برای همه دروس شامل کلیه دروس عمومی و اختصاصی و در همه مقاطع تحصیلی بدون محدودیت و با مدیریت دانشگاه مجاز است.

برگزاری جلسات ترکیبی حضوری و غیرحضوری با تأیید دانشگاه مجاز شد

2- به منظور ارائه سرفصل ها، برگزاری همه جلسات دروس نظری، به صورت غیرحضوری با اولویت آموزش به شیوه الکترونیکی مجاز است. با تشخیص معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه، ترکیبی از جلسات حضوری وغیرحضوری نیز مجاز است و در صورت ضرورت، برگزاری کلاس ها به صورت فشرده به شرط حفظ 16 جلسه کلاس برگزار شده، در شورای آموزش هر دانشگاه قابل بررسی و تصویب است.

انتقال دروس ناتمام به نیمسال بعدی مجاز شد

3- در مواردی که به هر دلیل برگزاری جلسات و اتمام یک یا چند درس در نیمسال جاری امکانپذیر نباشد، برگزاری کلاس ها تا تکمیل طرح درس به تشخیص استاد درس و تأیید گروه آموزشی، اضافه برسقف واحدهای هر ترم به نیمسال بعدی قابل انتقال است؛ ضمن اینکه دانشگاه ها باید ملاحظه مسائلی که دراین صورت در تنظیمات نیمسال بعد ایجاد خواهد شد را در نظر داشته باشند.

حذف کامل واحدهای درسی نیمسال جاری مجاز شد

4- حذف یک یا چند درس، بی توجه به لزوم رعایت حداقل واحدهای انتخابی در هر نیمسال، و یا حذف کامل واحدهای درسی نیمسال در صورت تقاضای دانشجو مجازاست و نیمسال حذف شده جزو سنوات تحصیل دانشجو محسوب نمی شود.

مدیریت زمانبندی برای کاهش آسیب در آموزش دانشجویان

5- به دلیل محدودیت های متصور در پوشش کامل امکانات آموزشی و دانشجویی و فرهنگی همه دانشگاه ها درصورت انبساط زمانی نیمسال جاری تا فصل تابستان، و نیز ضرورت برگزاری بازه تابستانی مستقل از نیمسال جاری، دانشگاه ها باید زمانبندی نیمسال جاری را با لحاظ دروس عملی و کارورزی به نحوی مدیریت کنند که اولاً بازه تابستانی آموزش به ویژه برای دانشجویانی که با احتساب آن بازه، فارغ التحصیل می شوند لطمه نبیند و ثانیاً با تداخل برنامه نیمسال با بازه تابستان، کیفیت آموزش دانشجویان در دروس نیمسال جاری با آسیب یا اختلال روبرو نشود.

6- انبساط زمانی نیمسال جاری باید با لحاظ عوامل اثرگذاری چون آزمون های سراسری و تحصیلات تکمیلی و مسائل پدید آمده در نتیجه گرمای هوامدیریت شود.

ارائه دروس حذف شده نیمسال جاری، در تابستان مجاز شد

7- برگزاری بازه تابستانی، برای ارائه دروس کارگاهی و آزمایشگاهی، دروس ناتمام و یا دروس حذف شده نیمسال جاری مجاز است.

افزایش یک نیمسال به سقف سنوات دانشجویان مجاز شد

8- در صورت لزوم با تشخیص معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی، افزایش یک نیمسال به سقف سنوات دانشجویانی که به دلیل حذف واحدهای درسی یا عدم امکان برخورداری از کلاس های حضوری یاغیرحضوری و برگزار نشدن جلسه دفاع از پایان نامه و رساله با کمبود سنوات مجاز روبرو شده اند، مجازاست.

مرجع تصمیم گیری درباره تعداد مجاز غیبت دانشجویان در کلاس های مجازی

9- در مورد تعداد غیبت مجاز دانشجو در کلاس های دروس الکترونیکی برخط یا کلاس های حضوری درشورای آموزشی دانشگاه تصمیم گیری شود تا غیبت بیش از حد مجاز کنونی در مقررات تحصیلی، برای جلسات حضوری یا الکترونیکی / غیر حضوری، موجب حذف درس و جلوگیری از شرکت دانشجو در جلسه امتحان پایان دوره نشود.

امکان برخورداری از دروس معرفی به استاد تا دو برابر قابل افزایش است

10- در صورتی که محدودیت های زمانی و مکانی حاکم بر نیمسال جاری فراغت از تحصیل دانشجویانی را با تأخیر روبرو سازد، به جبران فرصت از دست رفته امکان برخورداری از دروس معرفی به استاد تا دو برابرقابل افزایش است.

تعویق زمان پایان نیمسال تحصیلی جاری امکان پذیر شد

11- تعویق زمان یا بازه زمانی پایان نیمسال جاری تحصیلی، حسب مقتضیات و امکانات به تشخیص دانشگاه یا مؤسسه آموزش عالی، امکان پذیر است.

استفاده از امکانات آموزشی دانشگاه محل زندگی

12- با توجه به عدم امکان جابه جایی تعدادی از دانشجویان برای استفاده از امکانات آموزش حضوری یا غیرحضوری دانشگاه مبدأ، این عده از دانشجویان با اطلاع و موافقت دانشگاه یا مؤسسه آموزش عالی مبدأ می توانند از امکانات آموزشی دانشگاه های محل زندگی یا استقرار خود به عنوان دانشجوی مهمان آزاد استفاده کنند. درهمین ارتباط از تمامی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی مقصد و مبدأ انتظار می رود که در صورت امکان، به تشخیص معاون آموزشی دانشگاه، همکاری و مساعدت لازم را با این عده از دانشجویان معمول دارند.

نحوه معافیت جریمه آموزشی دانشجویان

13- به دلیل بروز مسائل مالی در اقتصاد خانواده ها، در نیمسال جاری، موارد مشمول جریمه دانشجویانی که در شرایط متعارف تحصیل از مقررات آموزشی تخطی کرده اند، با مجوز هیئت امنا معاف در نظر گرفته شود.

امکان ثبت نمره دانشجویان در بازه تابستان

14- امکان ثبت و ورود نمره دانشجویان در دروس نیمسال جاری در بازه تابستان و در نیمسال آینده 1400-1399 با موافقت معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی امکان پذیر است. موضوع سقف و کف واحدهای مجاز دانشجو برای انتخاب پس از این نیمسال بر اساس معدل نیمسال جاری به نحوی مدیریت شود که دانشجو با کمترین آسیب روبرو شود.

حذف نیمسال تحصیلی بدون احتساب در سنوات به درخواست دانشجو مجاز شد

15 - اگر به تشخیص دانشگاه شرکت دانشجویان در یک یا چند درس در کلاس های الکترونیکی مقدور نباشد، فرایند تحصیل دانشجو به نحوی هدایت شود که نیمسال تحصیلی وی بدون احتساب در سنوات و به درخواست دانشجوحذف شود.

حضور کیفی اساتید در کلاس های الکترونیکی

16- موضوع حضور فیزیکی یا الکترونیکی (برخط -برون خط) اعضای هیئت علمی در کلاس های درس به روش مورد وثوق هر دانشگاه به نحوی مدیریت شود که کیفیت آموزش لطمه نبیند و سرفصل های برنامه درسی پوشش داده شود.

برگزاری کلاس های عملی در تابستان

17- با تشخیص معاون آموزشی، جلسات دروس عملی می تواند به صورت فشرده برگزار شود. همچنین برای دروس عملی، دانشگاه می تواند با اختیار خود کلاس ها را در تابستان یا نیمسال اول 1400-1399 برگزار کند و نمره به نیمسال جاری انتقال یابد و ثبت شود.

برگزاری امتحانات به صورت حضوری

18- در صورت استمرار شرایط ویژه در کشور یا برخی مناطق، کلیه کلاس ها به روش الکترونیکی / غیرحضوری برگزار و امتحان پایانی به شکل حضوری انجام شود. در این صورت، دانشجو می تواند با نظر موافق دانشگاه مبدأ، مشروط به موافقت دانشگاه محل زندگی خود یا دانشگاه مقصد، به شکل حضوری، امتحان خود را در دانشگاه مقصد بدهد و نمره برای ثبت در کارنامه، توسط دانشگاه مقصد به دانشگاه مبدأ ارسال شود.

مهمانی دانشجویان در دانشگاه های محل زندگی به جز در دانشگاه های تهران مجاز شد

19- مهمانی دانشجویان به دانشگاه های محل زندگی خانواده آنان، به جز درخواست مهمانی به دانشگاه های مستقر در شهر تهران، و دربازه زمانی که دانشگاه ها مشخص خواهند کرد و اطلاع رسانی می کنند، مجازاست. در صورت تأیید درخواست دانشجو توسط دانشگاه مبدأ، دانشگاه مقصد در حد مقدورات با درخواست ها موافقت کند.

شرایط برگزاری جلسات دفاع

20 - همان طور که در نامه 349657 تاریخ 24 اسفندماه 1398 تأکید شده بود، آن دسته از دانشجویان تحصیلات تکمیلی که پیش از بروز شرایط فعلی، به تأیید استاد راهنما آمادگی دفاع داشته اند، اما به دلیل محدودیت های ناشی از شیوع بیماری، جلسه دفاع آنها برگزار نشده است، با عنایت به اهمیت و حساسیت تاریخ دانش آموختگی باید در اسرع وقت به روش الکترونیکی، حضوری یا نیمه حضوری با مراعات همه شروط و ضوابط برگزاری جلسه دفاع، تحت نظارت معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه، اقدام شود.

منبع: مهر