دیدنی های میرجاوه؛ از قبرستان هفتاد ملا تا روستای صخره ای تمین - ساری فان

میرجاوه یکی از شهرهای کوچک استان سیستان و بلوچستان ایران در 75 کیلومتری جنوب شرقی شهر زاهدان قرار گرفته است.

میرجاوه تنها مرز قانونی در جنوب شرق کشور است که رفت وآمد سیاحان خارجی و داخلی از این معبر صورت می گیرد و به وسیله راه آهن، ایران را به شبه قاره هند متصل می نماید. یکی از قدیمی ترین گمرکات کشور، گمرک میرجاوه است که قدمت آن بیش از صد سال است که در آن صادرات و واردات صورت می گیرد.

وجه تسمیه

میرجاوه (میرجاه) یعنی جای که محل زندگی میر است. منظور از میر در میربولان ریگی است که سپه سالار نادر شاه افشار بوده و از اجداد تیره نتوزهی طایفه ریگی است که با اندیشیدن ترفندی نظامی زمینه فتح هند و عبور لشکر ایران از گذرگاه بولان را فراهم کرد.

در کتاب اقوام مهاجر ایران زمین آمده است، چهار دسته از قوم میر از عربستان به جنوب شرق ایران کنونی مهاجرت کردند و مدتی در این محل سکونت ورزیدند به همین علت به آن میر جاوه می گویند؛ یعنی جایگاه میر، سپس دو دسته از آن ها در ایران کنونی مستقر و دو دسته دیگر به سمت شرق ایران کنونی رهسپار شدند.

اقوام و آداب رسوم شهرستان میرجاوه

مردم شهرستان میرجاوه از قومیت بلوچ و اهل سنت حنفی هستند. زبان مردم شهرستان میرجاوه بلوچی با لهجه سرحدی است. اغلب ازدواج ها درون گروهی و قومی است و مردم برای ریش سفیدان، معتمدین و بزرگان طوایف و علما دینی احترام زیادی قائل می شوند. درصد طلاق به علت تقبیح آن بسیار ناچیز است و معمولا بسیار به ندرت اتفاق می افتد. مردم پایبند سنت های قومی قبیله ای هستند و لباس محلی می پوشند.

محصولات کشاورزی شهرستان میرجاوه

محصولات شهرستان میرجاوه با توجه به تفاوت های اقلیمی در سه بخش آن متنوع هستند. در بخش ریگ ملک و مرکزی در بخش محصولات زراعی بیشتر گندم، جو، ذرت، یونجه و در بحث باغداری بیشتر نخل خرما وجود دارد، ولی در بخش لادیز با توجه به لطافت هوا در این بخش و وجود منابع آبی در کوهستان ها انواع و اقسام محصولات زراعی باغی به عمل می آید که عمده محصولات زراعی عبارت اند از گندم، جو، ذرت، یونجه، کلزا، پیاز، گوجه فرنگی، نخود، عدس، لوبیا و محصولات جالیزی.

در بحث باغداری تمام میوه های سردسیری و حتی خرما در بخش لادیز به عمل می آید که مواردی از آن عبارت اند از: زردآلو، آلو، هلو، شلیل، گردو، بادام، آلبالو، گیلاس، زرشک و انواع و اقسام میوه های دیگری مثل توت و شاه توت.

غار هفتاد ملا

این غار در روستای روپس دهستان تمین قرار گرفته است. در 20 کیلومتری روستای تمین در دامنه ارتفاعات مشرف به روستا، حفره ای وجود دارد که در آن نمونه ای از گورستان های منحصربه فرد دوران اسلامی به نام گورستان هفتاد ملا قرار گرفته است.

اداره پست میرجاوه

همزمان با احداث شبکه راه آهن از کویته به زاهدان نقطه مرزی میل 72 به یکی از مبادی اصلی ورودی مسافر و ترانزیت کالا در شرق کشور مبدل و این امر موجب شکل گیری شهر میرجاوه و مجموعه ای از ساختمان های اداری، مسکونی، انتظامی و خدمات دیگر شد که ساختمان پست میرجاوه یکی از آن ها است، این ساختمان به سبک معماری خانه های چوبی با سقف شیروانی برای انجام مراسلات پستی در خیابان فرخی سیستانی و همجوار با ساختمان شهربانی ساخته شده است.

راه آهن میرجاوه

این بنا و مجموعه سازه های مرتبط با آن سنگ پایه بنای شهر میرجاوه و زاهدان است. بنای مذکور در حاشیه خیابان فرخی میرجاوه واقع شده است.

شهربانی میرجاوه

پس از آغاز به کار خط راه آهن کویته، زاهدان در نقطه مشترک دو کشور ایران و پاکستان شهر میرجاوه شکل گرفته و به تدریج با احداث مجموعه هایی از ساختمان های اداری و دولتی و شخصی پیشرفته است. به منظور حفظ نظم و امنیت شهر نوپای میرجاوه این مرکز پلیس شهری راه اندازی شد.

قبرستان هفتاد ملا

هفتاد ملا در حاشیه شرقی روستای روپس و در 20 کیلومتری روستای تمین واقع شده است. این گورستان با حدود 50 مترمربع مساحت شامل مجموعه ای از صورت قبرهای پنج طبقه مصطبه ای شکل پلکانی با دیواری مخوف و سوراخ دار عمود بر روی آن ها است. این قبرستان به دوره اسلامی میانه تعلق دارد.

قلعه تپه لادیز

قلعه لادیز در کنار سفلی، در 17 کیلومتری جنوب غرب میرجاوه و در راستا میرجاوه به تمین قرار گرفته است. ویژگی های این اثر استفاده از سنگ های درشت برای پی بندی بنا و ساختن دیوارهای خشتی روی این پی های سنگی است. از دیگر جاذبه های طبیعی این شهرستان رودخانه، غار و آبشار لادیز، باغ جون آباد را می توان نام برد.

معماری صخره ای روستا تمین

معماری صخره ای تمین منحصر بوده و فقط در چند جای ایران چنین معماری دیده می گردد. علاوه بر معماری، تمین دارای طبیعت زیبا و بکر است و همانند روستاهای اطراف مشهد و شاندیز سرسبزی و خرمی خاص و آب وهوای منحصربه فردی دارد و از جمله روستاهای دارای بافت تاریخی و هدف گردشگری استان است.