بوشهر در سرزمین ایرانیان - ساری فان

دکتر عبدالکریم مشایخی

بندر بوشهر در کرانه شمالی خلیج فارس یکی از معدود شهرهای باستانی ایران است که با استناد به خشت نوشته های برجای مانده از عصر عیلامی در منطقه لیان قدمت و پیشینه تاریخی 5هزار ساله دارد. بوشهر در عصر عیلامیان، پل ارتباطی ایران با کشورهای آسیایی، آفریقایی و مناطق دیگر بود و همین پیشینه درخشان را در دوران هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان و اسلامی هم حفظ کرد. بوشهر در عرصه دریا و دریانوردی هم سابقه و پیشینه درخشانی دارد. حتی بعضی این را مطرح کردند که دریانوردی های زمان داریوش یا خشایارشاه از بنادر بوشهر بوده است.

در عصر جدید، بوشهر هم مثل هرمزگان مورد تعرض نیروهای پرتغال نهاده شد و مردم عسلویه مقابل پرتغالی ها ایستادند و با استناد به همین موضوع می توان پیشینه مبارزاتی اهالی بوشهر را حدود 500 سال دانست. تاریخ عصر جدید بوشهر به ویژه از زمان افشاریه و با نام بندر نادری آغاز می گردد و در دوره زندیه به دلیل نزدیکی به پایتخت بیشتر مورد توجه قرار می گیرد به نحوی که به عنوان مهم ترین بندر تجاری ایران شناخته می گردد.

انگلیس در سال1763میلادی قراردادی با برادر حاکم بوشهر امضا می نماید و می توان گفت که از این تاریخ سنگ بنای حضور نظامی انگلیسی ها در بوشهر گذاشته می گردد. بعد از این تاریخ است که اقوام و دولت های دیگری مثل هلند، فرانسه، آلمان، سوئد، نروژ، ایتالیا، عثمانی و... در مجموع حدود 9-10 نماینده سیاسی در بوشهر فعال می شوند.

بوشهر جلوتر و در دوره قاجار هم مهم ترین بندر تجاری ایران و دروازه ای برای تجارت خارجی کشور بود و همین رونق تجاری موجب شکوفایی در عرصه فرهنگی هم شد تا جایی که شاهد تاسیس مدرسه سعادت مظفری بودیم.

این مدرسه در سال 1317 قمری به سبک نوین آموزشی و از سوی احمدخان دریابیگی حکمران وقت بوشهر و بنادر خلیج فارس در مرکز بوشهر و نزدیک حسینیه (برحه کازرونی ها) تأسیس شد و می توان آن را مادر مدارس جنوب ایران دانست، زیرا معلمان و شاگردان این مدرسه بعدها در بندرعباس، بندرلنگه، بهبهان، ناصریه(اهواز)، آبادان و در خارج از ایران مثل مسقط، بحرین، نجف اشرف و کاظمین مدارسی ایجاد و سال ها فعالیت کردند.

همین صندلی فرهنگی مدرسه سعادت موجب شد وقتی مسئولان شورای شهر، شهرداری و شعبه بوشهر بنیاد ایران شناسی خواستند نامی را به نام روز ملی بوشهر بگذارند و از داشته ها و خدمات فرهنگی و شخصیت های تاثیرگذار شهر تقدیر نمایند، روز تاسیس مدرسه را انتخاب نمایند.

18 اسفند سالروز تاسیس مدرسه سعادت مظفری به نام روز بوشهر نامگذراری شده است و در سال های گذشته در این تاریخ مراسم متنوعی از جمله انتخاب چهره ماندگار و شهروند افتخاری برگزار می گردد.