اهمیت واکنش قاطعانه خانواده به اعتیاد فرزند - ساری فان

دکتر امیر لطفی حقیقت در گفت وگو با خبرنگاران، به بیان دلایل روانشناختی کاهش سن مصرف مواد اعتیاد آور پرداخت و اظهار کرد: متاسفانه در شرایط فعلی خرید مواد اعتیادآور از خرید یک کتاب آسان تر است و این امر نشان دهنده این است که ساختار اجتماعی و انتظامی کشور نیازمند بازسازی و ترمیم جدی است.

وی با تاکید بر نقش خانواده ها در گرایش فرزندان به مواد اعتیادآور ادامه داد: بخش قابل توجه اتفاقات مثبت و منفی که در زندگی فرزندان روی می دهد به محیط، تربیت، ژنتیک و شرایط ناهشیارانه آنها باز می گردد. در واقع خانواده محور اصلی تربیت افراد است. از این رو قطعا مواضع خانواده، سبک فرزندپروری والدین، راهبردهای مقابله ای خانواده، مهارت های حل مساله درون خانواده، اراده و سیستم و ساختار و انسجام خانواده اصلی مولفه ها در گرایش فرزندان به مواد اعتیادآور محسوب می گردد.

قدرتمندی ساختار درون خانواده مانع عظیم گرایش فرزندان به اعتیاد

این دکترای مشاوره معتقد است که تا هر میزان شرایط محیطی را برای گرایش فرزندان به مصرف مواد اعتیاد آور مناسب تلقی کنیم؛ قدرتمندی ساختار درون خانواده و تربیت منظم و عقلانی فرزندان مانعی عظیم در مقابل گرایش فرزندان به مصرف مواد است.

لطفی اضافه کرد: خانواده هایی که فرزندان خود را در حالت رها شدگی محض، سرکوب گری و محدودنگری های شدید، عدم اعتماد و توجه به فرزندان و یا خودمرکز بینی جدی پرورش می دهند؛ زمینه گرایش فرزندان به گروه های منفی را فراهم می نمایند. اصلی ترین فاکتور گرایش افراد به اعتیاد نیز الگو گیری و سرمشق گیری از دیگران است به طوری که فرد برای دیده شدن در گروه های اجتماعی به اعتیاد روی می آورد.

به گفته این پژوهشگر روان درمانی فراتشخیصی، عدم وجود اتصالات عاطفی درون خانواده ها، وجود راهبردهای غلط مقابله ای در روبروه با مسائل استرس زا، اعتماد بیش از اندازه به فرزندان و رها کردن آنها، اعتماد بیش از اندازه به دیگران و محیط از جمله فاکتورهای پر خطر زمینه ساز گرایش فرزندان به مصرف مواد اعتیاد آور است. خانواده ها باید از قالب مدیریتی و ساختار منسجم و کاملا به روز شده ای برای حفظ سلامت فرزندان برخوردار باشند.

زمینه گرایش به مواد اعتیادآور در بعضی شخصیت ها

این عضو تیم تخصصی مشاوره ازدواج و زوج انجمن ازدواج و خانواده کشور، با اشاره به تاثیر ویژگی های شخصیتی بر گرایش افراد برای مصرف مواد اعتیاد آور، توضیح داد: زمینه گرایش به مواد اعتیاد آور در افراد دارای شخصیت ضد اجتماعی، شخصیت ضد اجتماعی فرم، شخصیت مرزی، افراد دارای افکار عجیب و یا افرادی که از دوران کودکی دلبستگی نا ایمن با والدین خود داشته و از نظر عاطفی نتوانستند با والدین ارتباط صحیحی برقرار نمایند؛ بیشتر است.

این دکترای مشاوره معتقد است که زمینه گرایش به مصرف مواد اعتیاد آور در افرادی که با اختلافات شدید خانوادگی روبرو بودند و یا در دوران کودکی تحقیر شده و اجازه ابراز وجود به آنها داده نشده است و عزت نفس پایینی دارند نیز بیشتر است. در واقع حتی تکانه های رفتاری دوران کودکی در این گرایش اثر گذار است که تمامی عوامل یاد شده به سبک تربیتی و محیط جغرافیایی زندگی افراد معطوف می گردد.

اهمیت واکنش قاطعانه خانواده به اعتیاد فرزند

لطفی با تاکید بر اینکه خانواده ها باید با قاطعانه ترین شکل ممکن نسبت به اعتیاد فرزندان خود واکنش نشان دهند، خاطر نشان کرد: نکته حائز اهمیت این است که هیچ رفتار اعتیادگونه ای خود به خود حل نمی گردد و خانواده ها باید به یاری روان درمانگران سیستمی و زوج درمانگران سیستمی و مراکز ترک اعتیاد به بازسازی ساختار خانواده و سیستم معیوب خانواده بپردازند چراکه اگر قاطعیت و جدیت در خانواده ها نباشد مشکل اعتیاد فرزندان حل نخواهد شد.

این پژوهشگر روان درمانی فراتشخیصی توضیح داد: برخورد قاطعانه و شدت عمل با اعتیاد فرزندان به معنای تحقیر آنها نیست و این قاطعیت نباید به برخورد فیزیکی ختم شده و تحقیر آمیز باشد. خانواده ها باید بدانند اگر فرزندشان درگیر اعتیاد شده به طور قطع در بخشی از کارکرد خانواده اشکالی ایجاد شده است. از این رو خانواده ها باید تحت نظر مراکز ترک اعتیاد و با یاری روان درمانگران به طور منطقی با شدت عمل و قاطعیت با اعتیاد فرزند خود مقابله نمایند.

این عضو تیم تخصصی مشاوره ازدواج و زوج انجمن ازدواج و خانواده کشور در انتها با بیان اینکه نمی توان افراد را به اجبار از مصرف مواد اعتیاد آور ترک داد، توضیح داد: گام اصلی ترک اعتیاد، ترک محیط لذت بخش توسط فرد و قرار گیری تحت نظر مرکز ترک اعتیاد و روانپزشک و روان درمانگران است. اگر این راستا به درستی و با اراده کامل خانواده انجام گردد، ترک اعتیاد امکان پذیر است.